Hart- en vaatziekten

Bergen_21Hart- en vaatziektenkunnen een belemmering vormen voor hoogtetochten, maar dat hoeft niet altijd op te gaan. De condities in de bergen zijn vooral ongunstig voor mensen die toch al een gebrekkige zuurstofvoorziening van de hartspier hebben. Tegenwoordig is het echter goed mogelijk om in de onderzoekkamer van de hartspecialist inspanningsonderzoek te verrichten, zodat je een advies kunt krijgen over je vakantieplannen. Heb je ooit problemen met je hart gehad, wanhoop dan ook niet. Vele ex-patiënten zijn na behandeling weer zo fit dat een niet te zware beklimming tot niet al te extreme hoogten zeker tot de mogelijkheden behoort. Na bijvoorbeeld een bypassoperatie is de bloedvoorziening vaak weer geheel op orde en vormt dan op zichzelf geen belemmering meer voor klimactiviteiten. Een goed gereguleerde hoge bloeddruk (hypertensie) is op zichzelf geen belemmering om op hoogte te wandelen; let er wel op dat klimmen extreem zwaar kan zijn, en dat hierdoor de bovendruk tijdelijk flink kan stijgen. In enkele gevallen is bij mensen die een goed met medicijnen ingestelde hoge bloeddruk hadden na aankomst op hoogte een extreme bloeddrukstijging geconstateerd. Diegenen die gewend zijn hun eigen bloeddruk te meten moeten dat dus op hoogte de eerste dagen doen. Overleg met je arts of dat een bezwaar vormt. Ook een goed genezen hartinfarct hoeft geen belemmering te vormen voor de beoogde hoogteplannen. Extreme hoogten (boven bijvoorbeeld 4000-5000 meter) zijn echter niet aan te raden. Raadpleeg altijd je specialist!

Voor artsen:

Aangeboren hartafwijkingen zoals klepproblemen of afwijkingen in de bloedvaten van en naar het hart zijn dikwijls een contra-indicatie om hoog te klimmen. Recent zijn problemen beschreven bij kinderen met het Down syndroom (‘mongooltjes’), die nogal eens afwijkingen op dit gebied hebben en daarom beter niet omhoog kunnen gaan dan na uitgebreid medisch onderzoek.

Hypoxie gaat bij de meeste mensen, afhankelijk van o.a. het verloop van het acclimatisatieproces, gepaard met een wat hogere systolische en diastolische bloeddruk, toegenomen activiteit van het sympathische zenuwstelsel, en dus een hogere hartfrequentie. De tussenpersoonvariatie is echter groot en onvoorspelbaar. Elke aandoening van hart of bloedvaten die gepaard gaat met een lagere belastbaarheid verdient dus individuele beoordeling vooraf. Mits de onderliggende pathologie daaraan geen beperkingen oplegt, kunnen de meeste mensen met een stabiele cardiale conditie een beperkte hypoxie (tot 3000 meter) goed aan. De mate van belastbaarheid dient uiteraard te worden vastgesteld. Uit kleinschalig onderzoek komen aanwijzingen dat het gebruik van β-blokkers een meer dan gemiddelde daling van de zuurstofsaturatie veroorzaakt tijdens inspanning. Dit zou noodzaken tot beperking van deze inspanning tijdens een nog niet voltooid acclimatisatieproces, en in ieder geval tot het consequent volgenvan de aanbevelingen terzake van maximale stijgingen (slaaphoogteverschil) per dag (300-600 meter).

Cardiale ischemie vormt een absolute contra-indicatie voor hoge tochten, ook als deze geen fysieke inspanning met zich meebrengen. Een genezen infarct of een situatie na een geslaagde bypass-operatie hoeft dat niet te zijn, mits inspanningstesten laten zien dat de coronaire circulatie adequaat is. Een goed gecontroleerde hypertensie leidt zelden tot problemen, al zijn gevallen beschreven waarbij op hoogte een niet op gebruikelijke therapie reagerende sterke stijging optrad. Kleinschalig onderzoek laat zien dat een bestaande hypertensie mogelijk tot een verlaagde hoogtetolerantie leidt, door een te sterke sympathische respons. Patiënten wordt daarom aangeraden op hoogte zeker de eerste dagen de eigen tensie goed te volgen en bij een sterke stijging zo mogelijk direct af te dalen. Bepaalde ritmestoornissen zouden op hoogte toenemen, waarschijnlijk door de toegenomen β-adrenerge activatie, maar hier zijn te weinig gegevens voorhanden voor een negatief advies. Het lijkt onverstandig om patiënten met afwijkende bloedvaten in de hersenen, zoals aneurysmata, aan hypoxie bloot te stellen wegens de op hoogte aanvankelijk vaak optredende vasodilatatie en een soms sterk toenemende cerebrale doorbloeding, in combinatie met een hogere bloeddruk. Patiënten met een minder optimale contractiliteit van het myocard, ongeacht de oorzaak, kunnen door de relatief frequent voorkomende vochtretentie op hoogte in de problemen komen. Congenitale hartaandoeningen die gepaard gaan met links-rechts shunting kunnen op hoogte theoretisch te maken krijgen met een sterkere daling van de zuurstofsaturatie. Vooral als sprake is van een al bestaande verhoogde pulmonale bloeddruk kan dit de kans op longoedeem doen toenemen. Elke andere ziekte die gepaard gaat met een verhoogde pulmonale bloeddruk vormt overigens ook een relatieve contra-indicatie voor een hoogtereis, wegens de verhoogde kans op longoedeem die daarmee vrijwel zeker gepaard gaat.

Hoogteacclimatisatie

Levamondo vof | BTW nummer: BE0896571196 | Bergstraat 24, 1850 Grimbergen | T: +32(0)2 588 20 72 | E-mail: info@levamondo.com